Beschrijving
Vanaf de bouw in 1672 van het ‘stadspaleis’ Herengracht 502 tot aan 1926 hebben er mensen gewoond die de belangen van de eigen familie als leidraad hadden bij al hun beslissingen. Amsterdam was een stad met twee gezichten: enerzijds toevluchtsoord voor onderdrukten en vluchtelingen, maar ook meedogenloos in haar streven naar macht en aanzien. Amsterdam was de machtigste deelnemer in zowel de in 1602 opgerichte Verenigde Oost- Indische Compagnie (VOC) als de West-Indische Compagnie (WIC) die in 1621 werd opgericht. Het verhaal van Herengracht 502 beschrijft ook de periode voorafgaand aan de oprichting van beide organisaties. De stad speelde een belangrijke rol in de kolonisatie van gebieden in zowel het Aziatische als in het West-Indische domein. De kolonisatie van Nieuw Nederland (Manhattan) was binnen de WIC de verantwoordelijkheid van Amsterdam. Daarnaast probeerde de stad in 1656 ook een ‘Amsterdamse’ kolonie te stichten: de kolonie Nieuwer- Amstel. Vanaf 1682 was Amsterdam mede-eigenaar van de slavenkolonie Suriname. Slavenhandel, expansiedrift, familiebelangen zijn de belangrijke thema’s in dit verhaal. Wat opvalt in de beschreven periode is de belangrijke invloed en bijdrage van vluchtelingen en immigranten uit de zuidelijke Nederlanden, vooral Antwerpen, op de ontwikkeling van Amsterdam. In 1927 werd Herengracht 502 de ambtswoning van de Burgemeester van Amsterdam. Het pand werd in september 1926 door de president van de Nederlandse Handel Maatschappij (NHM) aan de stad geschonken.
Auteur
Leo Balai (Paramaribo 1946) studeerde aan de juridische faculteit van de Universiteit van Amsterdam. Hij doet onderzoek en publiceert over de trans- Atlantische slavenhandel. In 2011 is hij gepromoveerd op de geschiedenis van het slavenschip Leusden. In 2013 publiceerde hij Geschiedenis van de Amsterdamse slavenhandel.