Beschrijving
De belangstelling voor slavernij als onderdeel van de nederlandse koloniale geschiedenis is de afgelopen decennia enorm toegenomen. Instellingen, bedrijven, banken en het Koninklijk Huis laten onderzoek uitvoeren naar hun historische betrokkenheid bij de slavenhandel en slavernij. Bij deze recente onderzoeken bleef de rol van kerk en religie verrassend genoeg vrijwel geheel onbesproken. De kerk was onderdeel van de wereldwijde handelsketens van de West- Indische en Verenigde Oost-Indische Compagnie.
Kerken bleven overzee bestaan nadat deze compagnieën waren opgeheven en nadat de slavenhandel en de slavernij waren verboden. Over de relatie tussen kerk en compagnie en het slavernijverleden is daarna weinig meer gesproken of geschreven. Deze gids wil een nieuwe discussie hierover stimuleren. De gewelddadigheid van de slavernijgeschiedenis bleef in nederland lange tijd niet benoemd en daardoor onverwerkt. Veel plantagehouders waren kerkgangers, maar er waren ook tegenstanders van slavernij in de kerken. De antislavernijbeweging was vaak christelijk geïnspireerd. In Nederland ontstonden postkoloniale zwarte en witte kerken. Er is nog veel terug te vinden. Overal zijn in Nederland en in alle gebieden die eens onderdeel waren van het Nederlandse koloniale rijk sporen van het slavernijverleden te vinden. Niet alleen van kerkgebouwen en graven, maar ook van mensen. Sommige zwarte mannen, vrouwen en kinderen die naar Nederland kwamen, zijn in Nederlandse kerken gedoopt, getrouwd en begraven. Hun levens verdienen meer aandacht. Concrete kennis en inzicht kan toenemen door onderzoek en gesprekken. In deze gids vindt u geen compleet overzicht. Het is een eerste kennismaking met aandacht voor zowel grote en bekende als onbekende en kleine verhalen.
Auteurs
Dienke Hondius is universitair hoofddocent en opleidingsdirecteur geschiedenis bij de Vrije Universiteit,
en medewerker internationale educatieve projecten bij het Anne Frank Huis.
Niek Hemmen is historicus en freelance onderzoeker. Hij is een van de auteurs van de gids Sporen van
het slavernijverleden in Fryslân.