Beschrijving
Als telg van een befaamde artsen-dynastie uit Würzburg koos Siebold in navolging van zijn idool Alexander von Humboldt voor een avontuurlijk leven. In dienst van de Nederlandse regering werkte hij van 1823 tot 1829 op het kleine handelseiland Deshima voor de kust van Nagasaki, waar hij was aangesteld als arts en onderzoeker van de bevolking en de natuurlijke gesteldheid van Japan. Een succesvolle tijd eindigde dramatisch met zijn arrestatie wegens verraad, uitlopend op verbanning. Na gedwongen achterlating van zijn Japanse vrouw en dochter toog hij naar Leiden, waar hij jaren werkte aan zijn magnum opus Nippon en de Flora en Fauna Japonica, de introductie van honderden Japanse sierplanten in Europa en de oprichting van een etnografisch museum, de voorloper van het huidige Wereldmuseum.
Deze biografie toont de nog niet eerder beschreven persoonlijke kant van Siebold en plaatst hem in relatie tot de mensen die zijn leven vormgaven: zijn familie, zijn vrienden én vijanden, zijn Nederlandse en Japanse collega’s, zijn studenten, zijn Japanse geliefde en zijn latere Duitse vrouw en kinderen.
Met toegang tot nooit eerder gepubliceerde brieven, dagboeken en persoonlijke notities, biedt Kouwenhoven een verrassend nieuw inkijkje in Siebolds leven en werk en ontstaat er voor het eerst een kleurrijk beeld van zijn karakter. Archiefvondsten maakten het mogelijk het mysterie van het Siebold-incident, aanleiding tot zijn verbanning, eindelijk op te helderen. Door de context van tijd en plaats, het 19de-eeuwse ondernemende Europa versus het nog feodale maar gistende Japanse rijk, krijgt de lezer meer begrip voor Siebolds persoonlijke ambities, zijn worstelingen en overwinningen, maar ook voor zijn fouten en onaangenaamheden.
Brandende ijver. Siebold, de biografie is een ware ontdekkingstocht naar de wijze waarop 19de-eeuwse wetenschappers en naturalisten hun drang naar kennis en persoonlijke roem gestalte gaven. Philipp Franz von Siebold speelde daarmee een cruciale rol in de culturele uitwisseling tussen Japan en het Westen. Zijn werk legde de basis voor de moderne Japanse geneeskunde en botanie en zijn invloed reikt tot op de dag van vandaag. Het boek is een must-read voor iedereen die geïnteresseerd is in geschiedenis, wetenschap en de boeiende verhalen van 19de-eeuwse avonturiers en culturele bruggenbouwers.
Auteur
Arlette Kouwenhoven is cultureel antropoloog en auteur van eerdere biografische geschiedenissen. In 2011 verscheen De Fehrs. Kroniek van een Nederlandse mennonietenfamilie bij AtlasContact. Later schreef ze Van Elburg tot Deshima (LM Publishers) over de Nederlandse regentenfamilie Feith, bekend van Deshima-opperhoofd Arend Willem Feith, dat werd genomineerd voor Overijssel Verwoord 2021.