Beschrijving
Inhoud
Sint-Nicolaas is zo oud als de weg naar Kralingen. Toch gek dat we dan zo weinig van hem weten, terwijl Sinterklaas ons belangrijkste feest is. Vast staat in elk geval dat het een traditie is die grotendeels naar eigen inzicht kan worden ingevuld. Het enige wat je nodig hebt is een Sint en een knecht. Een andere ongeschreven wet is, dat Sint op een bisschop lijkt en de knecht…Ja, waar moet die eigenlijk op lijken?
Dit boek vertelt over de oorsprong van het feest, zo rond het jaar 1000. Dan al wordt de heilige gekoppeld aan het kleine kind. Je kon hem vragen om een kinderzegen en hij hielp je bij een zware bevalling. Later zorgde hij ervoor dat je kinderen aan de man of de vrouw kwamen. Kortom, een heilige voor het leven. Sint-Nicolaas, die zelf een modelleerling was geweest, beschermde ook de kloosterlingen. Via hen verscheen hij kort na 1100 op het toneel en vanaf 1300 op straat. Dat was ook het moment dat de Sint de geheimzinnige brenger van de geschenken werd, terwijl die traditie waarschijnlijk al veel ouder was.
In Sints schaduw loerde steeds een demon, een duistere gezel.Tegenover de heilige was deze demon echter machteloos. Dat kon iedereen met eigen ogen zien. Want waar Sint optrad, werd hij namelijk begeleid door een of meerdere zwarte knechten met een roe en een ketting. Die ketting stond voor het geknechte, oftewel het: onderworpen kwaad. De roe was voor wie niet wilde luisteren naar zijn opvoeders.
Rond 1600 verdween Sint langzaamaan uit beeld. Als heilige was hij niet langer welkom in domineesland. De cadeautjes en het sinterklaaslekkers bleven echter komen, terwijl de zwarte knecht nooit ver weg was. Pas kort voor 1840 kwam de goede bisschop zelf opnieuw in beeld. Dat mag gerust een wonder heten. Hoe? Dat lees je in dit boek. Evenals het antwoord op de vraag of Piet nu wel of niet zwart mag/moet zijn.
Pers:
Zonder knecht ging het ook
Leeuwarder Courant, 16 nov. 2016